Veel slapen zou in principe goed voor je zijn doordat je het lichaam tijd geeft om uit te rusten. De hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft kan per persoon verschillen. Het is voor iedereen aan te raden om ten minste een bepaald aantal uren per dag te slapen. Sommige personen slapen veel langer dan het aanbevolen aantal uren. Je zou kunnen denken dat hoe meer je slaapt, hoe beter het voor je is. Maar is dat eigenlijk wel zo? Hieronder zul je alles te weten komen over te veel slapen en hoe je dit kunt verminderen.
Wat wordt er verstaan onder te veel slapen?
De meeste mensen krijgen vooral te horen dat te weinig slaap niet goed voor je is. Hoewel dit ook klopt, is te veel slapen net zo ongezond. Voor een volwassene wordt het aangeraden om 6 tot 8 uur per dag te slapen. Echter zijn er ook veel mensen die zelfs 10 of 12 uur lang doorslapen. Wanneer je meer dan 2 uur langer slaapt dan aangeraden is, heb je last van te veel slapen. Meestal wordt meer dan 9 uur slaaptijd per dag als te veel slapen gezien. Dit geldt voor de gehele dag dus ook een dutje of powernap is in deze tijd meegerekend.
Normaal gesproken zal je energierijker zijn wanneer je opstaat van een goede nachtrust. Maar door meer te slapen word je juist slaperiger. Het gaat hierbij niet om slechts het in slaap vallen. Maar het gaat om de kwaliteit van de slaap. Er zijn diverse factoren die een rol spelen bij het bepalen hoeveel slaap jij nodig hebt. Hoewel het gemiddeld aan te raden is om 6 tot 8 uur per dag te slapen, kunnen bepaalde factoren bepalen dat personen soms ook wel 10 tot 12 uur slaap nodig hebben.
Symptomen van teveel slapen
Als vuistregel kun je aannemen dat wanneer je 9 uur lang slaapt en nog steeds moe bent tijdens het opstaan je last hebt van te veel slapen. Dit kan 9 uur lang slapen zijn maar ook de middagdutjes moet je hierbij berekenen.
Hier volgen enkele symptomen die hiermee te maken kunnen hebben:
- Overdag vermoeid en slaperig.
- Overdag dutjes doen.
- Hoofdpijn ontstaat vaak door te veel slapen.
- Ook rugpijn na slapen door lang liggen.
- Vergeetachtig, wazig en sloom zijn ook vaak symptomen.
Oorzaak van veel slapen en moe zijn?
Er zijn veel oorzaken die ervoor kunnen zorgen dat je te veel slaapt. Eerder werd al verteld dat vooral een hoge kwaliteit slaap belangrijk is. Wanneer je te lang doorslaapt en nog steeds moe bent bij het opstaan is de kans groot dat je vooral een slechte kwaliteit slaap hebt gehad. Een slechte kwaliteit slaap betekent dat je niet lang genoeg in een diepe slaap zit. De diepe slaap wordt gekenmerkt door een REM slaap. Het is vooral belangrijk dat je een lange REM slaap hebt.
Depressie
Depressie kan een grote invloed op onze slaapkwaliteit hebben. Vaak slapen mensen die een depressie hebben of net achter de rug hebben een stuk slechter en korter. Maar het kan ook zijn dat door te weinig energie en in combinatie met andere slaapproblemen dat depressie voor te veel slapen zorgt. Door te weinig slapen ben je overdag moe en probeer je dutjes te doen wat ook niet goed voor de nachtrust is. Dit kan veel slapen en de volgende morgen nog steeds moe tot gevolg hebben. Ook nachtangst kan de veroorzaker zijn van een slaapstoornis of problemen.
Te veel stress
Ook stress kan ervoor zorgen dat je te lang doorslaapt. Stress heeft veel negatieve gevolgen die op de lange termijn erger worden. Een van de gevolgen is het slecht slapen. Dit kan juist kortere nachten zijn omdat je lichaam niet goed kan uitrusten maar het kan ook zijn dat je meer slaapt dan normaal.
Stress kan door veel factoren voorkomen. Meestal komt het doordat er te veel op een dag gewerkt wordt. Te veel op een dag werken betekent niet dat je alleen fysiek bij het werk aanwezig bent. Maar ook wanneer je al thuis zit. Je denkt hierbij constant aan het werk zonder pauzes te nemen. Dit kan vaak voorkomen in kennis intensieve organisaties, maar natuurlijk kan het ook voorkomen bij arbeidsintensieve organisaties.
Slapeloosheid of andere slaapstoornis
Bij slapeloosheid lukt het juist niet om genoeg uren te slapen maar er is ook een tegenovergestelde vorm hiervan, namelijk: hypersomnia. Dit is een slaapstoornis waardoor je erg vermoeid en slaperig bent en waarbij je ondanks (te) veel slapen nog steeds moe bent. Van deze slaapstoornis kan sprake zijn wanneer je meerdere keren per week nog steeds vermoeid en slaperig bent na genoeg uren slapen. En waarbij je dagelijkse bezigheden lastig zijn omdat je wegens vermoeidheid niet goed kan functioneren.
Slaapapneu
Ook slaapapneu is een vaak voorkomende oorzaak van het niet bereiken van de REM fase. Slaapapneu is de aandoening waarbij tijdens het slapen korte pauzes zitten tussen het ademhalen. Dit komt vaak doordat de luchtwegen tijdelijk worden geblokkeerd tijdens het slapen. De tong zit meestal in de weg van de luchtwegen waardoor ademhalen niet mogelijk is. Als gevolg komt er een signaal in het brein waardoor deze actiever wordt om de luchtwegen weer vrij te maken. Een andere oorzaak is dat het systeem die ervoor zorgt dat je automatisch kan ademhalen niet goed meer werkt. Er worden onvoldoende signalen doorgegeven aan het brein om het ademhalingssysteem automatisch uit te voeren. Als gevolg moet het brein constant actief blijven om het ademhalen uit te voeren.
Onderliggende ziektes of aandoeningen
Waarschijnlijk ben je wel bekend met de ziekte van Pfeiffer wat voor extreme vermoeidheid zorgt. Maar ook andere aandoeningen en ziektes kunnen te veel slapen als gevolg hebben. Door suikerziekte of diabetes kan er slaperigheid ontstaan maar ook bij bloedarmoede of te kort aan vitamines. Ook zijn er medicijnen die ervoor kunnen zorgen dat je slaperig en vermoeid bent waardoor je sneller een dutje doet of langer blijft slapen.
Andere oorzaken
Er zijn veel factoren die je ervan kunnen weerhouden om in deze REM slaap te komen. Het zijn vaak dingen die het brein actiever. Je kunt hierbij denken aan alcohol en drugsgebruik. Hoewel alcohol ervoor zorgt dat je sneller in slaap valt, zorgt het er ook voor dat het lastiger is om de REM fase van de slaap te bereiken.
Andere oorzaken die te maken hebben met veel slapen en moe zijn:
- Alcohol en drugsgebruik
- Angststoornissen
- Obesitas
- Verschillende medicijnen
Gevolgen van te veel slapen
Slecht slapen kan veel negatieve gevolgen met zich meebrengen. Wakker worden met hoofdpijn door te veel slapen is een veel voorkomend gevolg. En vaak heb je overdag erg weinig energie terwijl je wel de aanbevolen hoeveelheid slaap hebt gehad. Hierdoor kun jij je minder goed concentreren op taken. Ook kan jouw humeur regelmatig veranderen doordat je vermoeid bent.
Dit komt ook omdat het circadiaans ritme of biologische klok ontregelt word door dutjes of te lang slapen. Een regelmatig slaapschema is belangrijk om weer terug te komen op een gezonde slaap. Voldoende licht overdag en buiten actief zijn kan hierbij helpen. En op vaste tijden naar bed gaan en de wekker zetten zodat je de volgende morgen niet te lang blijft doorslapen.
Uit onderzoek is gebleken dat mensen die meer dan 2 uur langer slapen dan de aanbevolen hoeveelheid een aantal negatieve gevolgen krijgen die invloed hebben op de gezondheid. Zo zal 46% van de lange slapers een grotere kans hebben om een beroerte te krijgen. Dit kan ook dodelijk zijn want bij deze mensen is de kans op overlijden ook 20% hoger. Ten slotte neemt de kans op een hartaanval toe met maar liefst 41% wanneer je meer dan 2 uur langer doorslaapt.
- Depressie
- Obesitas
- Diabetes
- Verminderde vruchtbaarheid.
- Verlaging immuunsysteem.
- Hart- en vaatziekte
- Verhoogd het risico op Alzheimer.
- Verhoogd risico op pijn of ontsteking.
Dit zijn een aantal gevolgen van te lang slapen. Dit heeft zowel negatieve invloed op ons fysieke en mentale welzijn. En te veel slaap kan dus dodelijk zijn omdat het risico op een beroerte en overlijden toeneemt.
Identificeren van een slechte slaap
Doordat je zelf slaapt merk je vaak niets van hoe jouw slaappatroon eruit ziet. Het slaappatroon is echter heel handig om achter te komen hoe goed de kwaliteit van jouw slaap is. De beste manier om erachter te komen hoe goed jouw slaappatroon is, is door een speciale applicatie op de telefoon te gebruiken. Veel moderne telefoons beschikken over de functie om de slaap van de gebruiker te monitoren. Zo kan er gezien worden wanneer je in slaap valt en wanneer je in de REM fase bevindt. Een applicatie gaat vaak gepaard met een smartwatch. Een smartwatch kan namelijk in combinatie met de telefoon een accurate meting geven over hoe jouw slaappatroon eruit ziet. Inzicht krijgen in het slaappatroon is de beste manier om te kijken of je last hebt van een slechte slaap.
Voorkomen van te lang doorslapen
Om een goede nachtrust te krijgen is het ten eerste belangrijk om te proberen op hetzelfde tijdstip te gaan slapen. Zo went je lichaam aan dit tijdstip waardoor het makkelijker wordt om in slaap te vallen.
Ook is het belangrijk om in de ochtend telkens weer op hetzelfde tijdstip op te staan. In het weekend uitslapen is wel toegestaan, maar zorg ervoor dat dit niet te lang wordt gedaan.
Zorg er tijdens het slapen voor dat je zo comfortabel mogelijk bent. Dit houdt in dat je in een goede slaaphouding zit, de kamer goed geventileerd is en geen stoffen inneemt die de slaap kunnen beïnvloeden.
Zeker ook bij ouderen kunnen de effecten van te veel slapen goed zichtbaar zijn. Wanneer ze middagdutjes doen en ook ’s avonds vroeg in slaap vallen kunnen ze de maximaal 9 uur aanbevolen slaaptijd per dag overschrijden. Dit zorgt juist voor sufheid en ze gaan sneller achteruit met een grotere kans op cognitieve stoornissen. Actief buiten zijn en een voldoende licht overdag zien kan helpen om de biologische klok weer op orde te krijgen.
